width and height should be displayed here dynamically

Essays

Besprekingen

Beeldende Kunst

Publicaties

56

juli-augustus 1995

Porno

Waar waren we gebleven? Bij beelden waarin mensen elkaar pijn doen, wrede beelden: een koffer met een lijk in, een doorboorde cowboy, Ste Sebastienne en de Natural Born Killers van Oliver Stone. Nu willen we andere beelden zien, geen beelden van mensen die elkaar de duvel aandoen maar van mensen die met elkaar de liefde bedrijven. In deze aflevering proberen we het onmogelijke: we gaan op zoek naar het geheim van pornografie. Bart Meuleman en Lieven De Cauter nemen plaats in de cockpit van de filmcabine, de peepshow en de private lifeshow, en betreden het pandemonium van de harde seks. Dat boze rijk van Satan ligt niet ver van ons, niet eens om de hoek, maar heeft zich stevig genesteld in onze huiskamer, ja misschien heeft het kwaad zich zelfs al meester gemaakt van onze bloedeigen blik. De pornografie, ze wordt nog al te vaak geassocieerd met gore steegjes en mannen met lange regenjassen maar in werkelijkheid heeft ze zich diep in ons vastgeschroefd, in onze beelden, en vooral in de wijze waarop we naar beelden kijken.

Wie dit heikele onderwerp durft aansnijden (en die zijn er nogal wat, “De Witte Raaf” is niet het eerste, veeleer het laatste tijdschrift om zich eraan te wagen), wie zich met porno inlaat, wordt met alle zonden en problemen van onze tijd geconfronteerd. Kwesties als censuur, de oorlog tussen de geslachten, porno als economische realiteit worden noodgedwongen slechts zijdelings aan de orde gesteld, in deze aflevering concentreren we ons vooral op de problematiek van het realisme. De getrouwe weergave, om met Dirk Lauwaert te spreken, is slechts het vertrek-, niet het eindpunt. Het einde van het pornografische realisme is niet in zicht, en zal het waarschijnlijk ook nooit zijn. Dat betekent niet dat we er niet over kunnen speculeren. Achtereenvolgens neemt het de gestalte aan van “een werkelijkheid gewalst tot feitelijkheid” (Dirk Lauwaert) of “gedesymboliseerde lichamen” (Paul De Vylder). Laten we naar deze lichamen kijken – er is toch geen weg terug – en ons trachten voor te stellen, zoals Giorgio Agamben suggereert, wat zij van òns leven denken, wij die hen zo indringend bekijken.

Verderop in deze aflevering vindt u een tekst van Marc Holthof over 3D, een lezing van Marc De Kesel over obsce-niteit, dagboeknotities (nota bene over de blik) van Hugo Debaere, een analyse van Dirk Pültau van twee belangrijke werkgroepen in het oeuvre van Paul Thek, het tweede deel van het onderzoek van het Westvlaamse aankoopbeleid en de omgang met de collectie in het PMMK, en een studie van kunst en kunstenaars op televisie. Hoe doet kunst het op het kleine scherm? Met alles wat we ondertussen over porno geleerd hebben, zal het antwoord u nauwelijks nog verrassen…