Kunstwerk David Lamelas bedreigd door renovatie KMSKA

De heropening van het Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) was oorspronkelijk voorzien in 2017, maar de renovatie die in 2011 van start ging verloopt moeizaam en stootte op onvoorziene problemen. Opmerkelijk genoeg kwam men pas in 2018 tot de vaststelling dat het werk Quand le ciel bas et lourd van de Argentijnse kunstenaar David Lamelas een obstakel vormt voor de nieuwe ingang die aan de zijkant van het gebouw is voorzien. De sculptuur maakte in 1992 deel uit van de tentoonstelling America. Bride of the Sun: 500 Years Latin-America and the Low Countries in het KMSKA. Onder een hellend, trapezoïdaal stalen dak werden drie rijen van acht bomen geplant, die de structuur overgroeiden – enkele stierven af en lieten een leegte achter. Het werk zou een reflectie bieden op de relatie tussen natuur en de industriële samenleving, maar (in relatie met het museumgebouw) ook op postkoloniale vraagstukken omtrent onderdrukking, vrijheidsstrijd en censuur. Benjamin Buchloh verwerpt deze metaforische lezing in een essay speciaal aan het werk gewijd. Volgens hem is het zowel een kritiek op het sculpturale paradigma van de eenvoud van het natuurlijke, universeel aanwezige materiaal, als op de retoriek van grootschalige sitespecifieke installaties, geproduceerd met indrukwekkende industriële middelen in de openbare ruimte. Lamelas heeft in 2011 het werk aan het M HKA geschonken, op vraag van het museum, in de veronderstelling dat de conservatie ervan als onderdeel van een publieke collectie gegarandeerd zou zijn. Het M HKA heeft voorgesteld om Quand le ciel bas et lourd op een andere plek opnieuw op te richten. Lamelas stemt daarmee in zolang het naast het museumgebouw blijft staan omwille van de interactie. De kosten voor een verplaatsing zijn niet voorzien in het budget van de renovatie van het KMSKA, en de Vlaamse overheid komt niet over de brug met extra geld. De kunstenaar en zijn Belgische vertegenwoordiger Jan Mot vinden het de evidente rol van M HKA-directeur Bart De Baere om Vlaams minister-president Jan Jambon te wijzen op zijn verantwoordelijkheid, De Baere bepleit echter om de ingreep te bekostigen door privéfinanciering. (janmot.com, muhka.be)