Televisie

Samen met de Vlaamse Televisie Maatschappij (VTM) vieren we in deze aflevering tien jaar commerciële televisie in Vlaanderen. Dat doen we eerst en vooral met een fragment uit het drie uur durende gala dat VTM haar trouwe kijkers onlangs aanbood en dat we hier graag bijna in extenso reproduceren. Het is een erg meeslepende montage, ingeleid door Goedele Liekens en besloten door Gaston Berghmans, met alle hoogtepunten uit de recentste geschiedenis van voornamelijk Vlaanderen, en enkele trefzeker uitgekozen kiekjes uit het buitenland. Om u, lezer, helemaal niets te onthouden, hebben we onderaan de beelden de bijbehorende geluidsband weergegeven. Zo loopt onder de beelden van de huldebloemen voor de vermoorde meisjes Loubna Benaïssa en Semira Adamu het liedje Candle In The Wind dat Elton John herwerkte en uitvoerde naar aanleiding van de begrafenis van Prinses Diana. Uiteraard weerklonk het liedje ook bij de beelden van de diepbetreurde prinses zelf. Bij de andere ontvoerde en vermoorde meisjes was Will Tura te horen, en bij de Witte Mars en betogende Renault-arbeiders muziek van de Franse componist Georges Delerue. Om het feest compleet te maken, waren er ook beelden van hongerende mensen in Afrika en Oost-Europa en plaatjes van de waterellende waarmee onze regio op tijd en stond wordt geconfronteerd. Of nu de grootste miserie uit het buitenland in beeld werd gebracht, of enkele (Vlaamse?) koeien die – op de vlucht voor het wassende water – een veilig onderkomen hadden gevonden op een heuveltje, steeds klonk die meeslepende muziek van Delerue.

Delerue schreef die muziek uiteraard niet voor een reclamespotje voor tandzeep. Hij componeerde die muziek in 1963 voor de film Le Mépris, een meesterwerk van Jean-Luc Godard, waarin deze een fataal liefdesdrama kruist met de onverbiddelijke kapitalistische logica van Hollywood: de man (Michel Piccoli) gaat in op het perverse aanbod van een Amerikaanse producer (Jack Palance) en stelt zijn vrouw (Brigitte Bardot) voor altijd teleur. Bardots radicale afwijzing, dat is nog eens misprijzen! Bij de commerciële omroep gaat het uiteraard over een ander soort afkeuring. De gebeurtenissen waarvan VTM de beelden toonde, mogen dan niets met elkaar te maken hebben, achter elk van hen wordt het vraagteken van de Verantwoordelijkheid geprojecteerd. Bij gebrek aan Satan of Beëlzebub is die zwarte piet tegenwoordig voor de politiek, of nog erger, voor iets dat we nog niet kennen. Complottheorieën nemen hand over hand toe, de politiek zakt steeds dieper weg in het moeras van defensieve uitspraken en verklaringen. In beide gevallen spelen de massamedia een perverse rol: eerst wilde verhalen verspreiden, en vervolgens een kat-en-muisspelletje opvoeren met de ‘verantwoordelijken’. Is er een uitweg? Moeten we het voorbeeld volgen van Brigitte Bardot die samen met Jack Palance de benen neemt? Een pact met de duivel dus? We moeten alleszins meer te weten zien te komen over die massamedia – hoe ze werken, wat ze doen,… In dit nummer vindt u teksten over televisie in het bijzonder, en massamedia in het algemeen van Dirk Lauwaert, Stanley Cavell, Jeroen Boomgaard, Frank Reijnders, Bart Meuleman, Dirk Pültau, Sven Lütticken en Rudi Laermans.

Verder in dit nummer: de zevende aflevering van de strip De lage landen: Fabre’s Fabriek.