CAC TV
“CAC TV is een tv-project dat wordt beheerd door het Contemporary Art Centre in Vilnius. Sinds 2004 krijgt het wekelijks 25 minuten zendtijd op een van de commerciële tv-zenders in Litouwen. CAC TV kan een wereldwijd-regionaal-buitenaards tv-project worden, dat niet alleen door kunstenaars wordt geproduceerd, maar door iedereen die met de uitzending wil samenwerken. Elke aflevering kan verschillend zijn, maar kan ook gebaseerd zijn op een pilootaflevering. Het programma moet een open
tv-studio krijgen, die van stad naar stad trekt. Het moet tegelijk in zwart-wit en in kleur worden uitgezonden. Het is ‘open source’-reality TV met games voor verschillende spelers die zich simultaan op verschillende niveaus afspelen. Je kunt een uitzending kopen op dvd om thuis te bekijken. Het programma wordt collectief gefilterd via het internet. Het heeft plaats voor een kookprogramma. Het omvat een wereldwijd netwerk van teleprogrammeurs en teleadviseurs (dat zijn mensen die niet alleen concepten kunnen bedenken, maar ook aan onderzoeksjournalistiek kunnen doen of entertainende reportages kunnen maken).
(Uit: Several Futurological Visions, Rai, 2004. www.cac.lt/tv)”
CAC TV:
elk programma is een pilootprogramma.
Elk programma is de laatste episode.
Log-Line:
Een amorfe groep van onaangepasten en culturele paria’s krijgen de teugels van een kersvers tv-programma in handen. Omdat ze geen enkele
televisie-ervaring hebben, besluiten ze het medium opnieuw uit te vinden.
Synopsis:
Zendtijd om alternatieve werkelijkheden te bedenken.
Uit: Frequently Given Responses, Rai & Rene Gabri.
Mogelijke onderwerpen voor een uitzending:
Wat zou de rol van zo’n tv-uitzending kunnen zijn? Hoe moet het programma worden gemaakt? Welke kwesties moet het aansnijden? Hebben kunstenaars de televisie iets te bieden, behalve wat entertainende attitudes? In hoeverre moeten we geloven in het publiek om het programma compleet ‘open source’ te krijgen? Kun je je eigen agenda doordrukken als je met een commercieel tv-station samenwerkt? Kan het een onpopulair soort televisie worden?
Mislukking is de verzekeraar van dit programma,
en annulering is een van de vele doelen die we moeten realiseren
voordat we het een succes kunnen noemen.
Het eerste diepgravende kritische artikel over CAC TV verscheen in een ernstig cultureel weekblad toen de eerste episode nog niet eens naar de montagekamer was gegaan. In de tweede episode van CAC TV kon niemand zich nog de eerste herinneren. Terwijl de makers aan het brainstormen waren voor de derde episode, werden ze gevangen gehouden door kinderen, die volwassenen wilden leren hoe je een tv-programma maakt en er dan maar zelf eentje maakten, te beginnen bij The End.
CAC TV is een laatavondprogramma voor een slapend publiek.
Een anonieme commentaar op internet doopte het “onzichtbare televisie”. De schrijver vond dat “een programma dat er niet was” werd geproduceerd en uitgezonden. Het werd verondersteld om door slechts één iemand te worden bekeken, en bestond voor het grootste deel uit stukken film uit periodes – in het verleden en in de toekomst – toen CAC TV er niet was.
Wat bedoel je wanneer je het over ‘pilootprogramma’ hebt? Voor mij (en ik vermoed ook voor de talloze filmkijkers in het onafhankelijke Litouwen die zijn grootgebracht met mainstreamfilms) is het woord ‘piloot’ verbonden met vliegtuigpiloten, of, exacter, met de automatische piloot – als de piloot door het eten van vis aan voedselvergiftiging lijdt en het vliegtuig autonoom verder vliegt. In die context wordt het ‘pilootprogramma’ een metafoor voor een reusachtig wezen dat je niet in de hand hebt.
Wat bedoelt u er werkelijk mee?
Raimundas Malasauskas: Elk programma is een ‘pilootprogramma’ omdat a) het een programma is (over een programma) als een mogelijkheid, en b) het een programma is om mogelijkheden te bedenken en te ontwerpen. Het pilootprogramma is een concept dat het produceren van mogelijkheden, als methode en als geloof, een stuk makkelijker maakt. Het stelt ons in staat om in een efemere televisiewerkelijkheid een vloeibare identiteit te bedenken, in stand te houden en permanent in vraag te stellen. Aan de andere kant wordt elk programma de ‘piloot’ voor het volgende, waarin de principes die ik net heb vermeld kunnen worden toegepast.
VJ: In feite is het een reusachtig, haast niet te controleren monster. De aandacht die de vertegenwoordigers van het station aan ons besteden, kun je geen controle noemen. Daarom zit er inderdaad heel wat van een automatische piloot in, ook al ligt het initiatief in onze handen. We hebben in ons programma een zin geciteerd uit eXistenZ van David Cronenberg:
“Je moet een spel eerst spelen om te weten waarom je het speelt.”
Het zou boeiend zijn om te weten hoe je die doelstellingen in de praktijk wilt omzetten. Het log van CAC TV zegt dat het programma bestaat uit een reality-metashow en films van kunstenaars. Hoe zit die structuur in elkaar?
Raimundas Malasauskas: In het begin hadden we twee grote formats: een reality-metashow, dus een programma over het maken van een programma, en films van kunstenaars die we uitzonden met begeleidend commentaar. Gaandeweg gingen die twee formats steeds meer op elkaar lijken, tot ze stilaan in elkaar overgingen. Het meta-element bleef bestaan, maar werd geïntegreerd in het weefsel van het programma. Daarom reflecteert elk programma over zichzelf. Laten we zeggen dat we over onze eigen positie als cultuurproducenten en cultuurdistributeurs nadachten door het door Rem Koolhaas bedachte concept junkspace en het spamfenomeen te introduceren. We waren aan het nadenken over de kritiek op een overgeërfd systeem waarin je ook zelf leeft, terwijl we rondhingen in het appartement van Jurgis Didziulis, de leider van de band In Culto, die de vorige dag net een Non-Format ( = de collega’s van CAC TV!) had gewonnen, en we waren aan het grinniken om de kunstwerken die daar overal hingen, in die woning die eigenlijk van Jurgis’ grootouders was. Montewood Hollyverita van Una Szeemann was voor ons een aanleiding om na te denken over tijdelijke utopische gemeenschappen, een van de vormen die het losse CAC TV-collectief wel eens aanneemt. Maar recent hebben we een nieuw format geïntroduceerd: het kunstenaarsprogramma van CAC TV. Het concept doet denken aan wat er in de mode-industrie gebeurt wanneer een ontwerper een collectie maakt voor een modehuis – bijvoorbeeld Jean Paul Gaultier voor Hermès. Bij ons wordt dat dan “Deimantas Narkevicius (of Evaldas Jansas of Egle Rakauskaite enzovoort)
voor CAC TV”.
Aurelija Maknyte: “Het is belangrijk om goed voor ogen te houden dat het programma geen permanente structuur kent. Toch moeten we alles in 25 minuten kunnen passen en in twee delen kunnen splitsen.
Overigens, als CAC TV niet meer bestaat, zal ik elke woensdag het eind van een laatavondfilm bekijken alsof dat het eerste deel van een
CAC TV-programma was, en het begin van The Shower of Computerland als het tweede deel. Op die manier gaat CAC TV volgens mij de onsterfelijkheid tegemoet.
Van welke andere programma’s droom je?
Raimundas Malasauskas: Een CAC TV-programma als een live-uitzending uit 1972. Of de afscheidstoespraak van de laatste tv-kijker – daarna wordt iedereen televisieproducer en wordt de televisie-industrie overbodig.
In dat geval, wat is het doel van je programma?
Raimundas Malasauskas: Op het CAC TV-log staat: “CAC TV droomt ervan om de tv-kijkers te transformeren in een actief publiek, om er misschien zelfs producenten van te maken. Het droomt ervan om aan te zetten tot waakzaamheid, om de inherente macht van de multitude aan te boren, als tegenhanger voor de slaapverwekkende onzin die zo vaak voor entertainment doorgaat. Om de creativiteit en het kritische vermogen van de kijker te activeren, en toch bekijkbaar te blijven.” Je kunt ook zeggen dat het een pluralistische fase van de creativiteit is, een ruimte waar verschillen en variaties elkaar ontmoeten. Of misschien is het een service om gezamenlijke uitvindingen en rollen uit te wisselen. Onze favoriete stijlfiguur is de radicale contradictie, onze erkende methode is de anarchie. En het veronderstelde doel – een creatief leven.
(Uit: Austeja Cepauskaite, Interview with the CAC TV Producers,
7 meno dienos and CAC Interview, 2005)
Vilnius, 4 september 2005
Raimundas Malasauskas
Vertaling uit het Engels: Eddy Bettens
