James Turrell
Met zijn diafane kunstlicht-goochelarij behoort de Amerikaan James Turrell in vele Europese musea inmiddels evenzeer tot het standaardpakket als Donald Judd en Richard Serra. Voor een vleugje dime store mysticism met leuke kleurtjes zijn de museumdirecteuren blijkbaar allesbehalve immuun. Die moderne kunst is verder ook altijd zo cerebraal! Turrells levenswerk is het al sinds tijden in de voorbereidende fase verkerende Roden Crater project in Arizona. Deze vulkaankrater heeft het door Turrell nagestreefde celestial vaulting-effect; de hemel lijkt zich als een koepel te welven. In de krater zouden diverse ruimtes moeten worden uitgegraven, met openingen naarboven toe, die een intense ervaring van de lucht en de ruimte mogelijk maken. Tot dit plan van de grond komt, houdt Turrell zich in Europa onledig. Een werk voor het Antwerpse MUKHA moest dan wel om financiële redenen even worden afgeblazen, maar gelukkig is er nog Den Haag, de stad die als geen tweede financieel orde op zaken heeft. Dus kon Turrell onder auspiciën van Stroom, het Haagse Centrum voor Beeldende kunst, een project in de Scheveningse duinen realiseren; ook in een duinpan blijkt celestial vaulting op te kunnen treden. Turrell hoogde de randen van de door hem uitverkoren duinpan met zand op om het effect te versterken; in het midden plaatste hij een bank waarop de bezoeker kan gaan liggen. Op 21 september wordt dit observatorium officieel geopend. Vanaf die datum zijn bij Stroom ook twee lichtruimtes van Turrell te zien – maar zijn pogingen om met kunstlicht verheven effecten te bereiken gaan eigenlijk altijd mis. Dan toch liever de duinen in; de Hollandse lucht laat zich niet zo gemakkelijk verkitschen. Van 21 september tot 19 januari bij Stroom HCBK, Spui 193-195, 2511 BN Den Haag (070/365.89.85). Locatie van de duinpan met de welvende hemel: Kijkduin, ter hoogte van de Machiel Vrijenhoeklaan, tegenover Paviljoen de Wittelaer.