width and height should be displayed here dynamically

Tacita Dean

 Volgens Peter Greenaway en Simon Field is de cinema geëxplodeerd, en dat zouden veel kunstenaars beter hebben begrepen dan de meeste filmregisseurs. Bij Witte de With is tot 16 maart naast foto’s en video’s van Gerco de Ruijter een overzicht te zien van het werk van Tacita Dean, waarin filmische elementen nadrukkelijk aanwezig zijn zonder dat Dean echter à la Robert Longo of Julian Schnabel de stap zet naar de conventionele speelfilm. De werken uit de reeks Girl stowaway (1994-95) evoceren de lotgevallen van een verstekelinge op een zeilschip aan het begin van de eeuw, onder meer door middel van foto’s, krantenknipsels en grote krijttekeningen op zwarte borden. Die tekeningen zijn een soort storyboardschetsen voor an action movie, maar de daadwerkelijke 16 mm-film Girl stowaway heeft geen handeling: voor het grootste deel bestaat hij uit zwart-witbeelden van zeilschepen. Dit is karakteristiek voor het werk van Dean: er is slechts de suggestie van narrativiteit, nooit een daadwerkelijke vertelling. Dat geldt ook voor de schitterende film The martyrdom of St Agatha (in several parts) uit 1994, waarbij het verhalende element is beperkt tot de geluidsband, waarop een stem het wonderlijke verhaal van de borsten van de heilige Agatha verhaalt. Deze vertelling wordt door de tussen het poëtische en het groteske variërende beelden van visueel commentaar voorzien. Het meest recente werk van Dean heeft helaas vaak niet dezelfde mate van suggestiviteit. De video-installatie Foley artist (1996) toont hoe vroeger tijdens de post-productiefase van films de geluidseffecten werden verzorgd. Het is weliswaar fascinerend om de twee bejaarde foley artists in de geluidsstudio met simpele middelen hoefgetrappel en onweer te zien simuleren, maar als kunstwerk is Foley artist een nogal eendimensionale onttovering van de illusie – ook de gemanipuleerde geluidsband maakt het nauwelijks interessanter. Teleurstellend is ook de film Disappearance at sea uit hetzelfde jaar, die enkel uit beelden van een vuurtoren bestaat – net als bij Girl stowaway een contrast met de storyboards, die dramatische taferelen op zee laten zien. Deze film bevat echter geen enkele aanduiding meer van een verhaal dat in de beelden besloten ligt; what you see is what you see

 

• Tot 16 maart bij Witte de With, Witte de Withstraat 50, 3012 BR Rotterdam (010/411.01.44).