Jo Spence/Cultural sniping
Haar visitekaartje gaf te lezen: “Jo Spence Photographer – available for divorces, funerals, illness, social injustice, scenes of domestic violence, explorations of sexuality and any joyful events”.
Jo Spence overleed aan kanker in 1992. Pas dit jaar verscheen een eerste publikatie die recht doet aan haar radicale en vernieuwende werk, vooral rond thema’s als het “familie-album”, “gezondheid/ziekte” en zelfs “foto-therapie”. Medewerkster en vriendin Rosy Martin vat samen: het was Spence bedoeling om het persoonlijke en het politieke te verbinden, haar ‘subjectiviteit’ te gebruiken als focus om gegevens als klasse, geslacht, aftakeling aan de orde te stellen. Door zichzelf voluit in beeld te brengen, schoof Spence – al vele jaren terug – een heel ander concept van body politics naar voor: niet het ideale lichaam, maar het doorleefde, verouderende, en uiteindelijk (sinds de diagnose van haar borstkanker in 1982) ook doodzieke lichaam. Dat ze daarbij aan een aantal taboes raakte rond wat wel of niet getoond kan worden, was mooi meegenomen, maar niet de hoofdbekommernis. “I realize that I am a process”, schreef Jo Spence. Een uitspraak die ten dele ook het probleem aanraakt om haar werk te ‘plaatsen’ naar vorm, stijl of inhoud. Haar beelden en haar teksten over de betekenis van beelden, waren vooral erg praktisch gericht, op wat we nu en in de toekomst met foto’s zouden kunnen aanvangen om “dingen te veranderen”. Foto’s hoorden voor haar niet thuis in een of andere kunsthistorische beweging of categorie, ze wilde fotografie gebruiken. Als een “cultureel sluipschutter”.
• “Cultural Sniping. The Art of Transgression” van en over Jo Spence verscheen recent bij Routledge, New Fetter Lane 11, London EC4P 4EE (071-583. 9855).
