Joachim Brohm
Showrooms is de titel van een reeks tentoonstellingen in het Utrechtse Huis a/d Werf. De titel is misleidend want de drie zaaltjes waarin de presentaties gehouden worden, hebben allesbehalve het wervende karakter dat je je bij een toonzaal voorstelt. De komende tweeënhalf jaar staan de verscholen kabinetten ter beschikking van de Zwitserse tentoonstellingsmaker Moritz Küng. In die hoedanigheid was hij dit voorjaar verantwoordelijk voor Altered states, een presentatie van kunstprojecten op diverse locaties in het oude centrum van Utrecht. Eerder stelde Küng in België An act of seeing samen, een tentoonstellingsdrieluik waarin vanuit de beeldende kunst het stedelijk landschap verkend werd. In dat licht bezien is het niet verbazend dat Küng voor de tweede aflevering van Showrooms zijn oog heeft laten vallen op de ogenschijnlijk achteloze foto’s van de Duitser Joachim Brohm.
Brohm is een van de talloze hedendaagse kunstenaars met een tomeloze fascinatie voor de grootstedelijke omgeving. Zijn geestdrift geldt vooral de rafelranden van de metropool. In lange reeksen onopvallende kleurenfoto’s brengt hij het niemandsland tussen de bruisende stadscentra en het omliggende land in kaart. Hij pakt de klus aan met Duitse degelijkheid. Sinds 1992 heeft hij zich vastgebeten in één locatie, een uitgestrekt industriegebied in de buitenwijken van München. De honderdvijftig kleurenfoto’s op bescheiden formaat die in Areal (der Zeit) te zien zijn, tonen slechts een kleine greep uit het enorme arsenaal dat het project totnogtoe heeft opgeleverd. Brohm vangt de tijd. Niet door haar te bevriezen in één enkel beeld, maar door zijn kleine territorium voortdurend te scannen. Het levert plaatjes op die an sich verre van spectaculair zijn, maar zich in serie laten lezen als een dagboek van een landschap in beweging. Een nauwgezet relaas van de wildgroei aan onooglijke bouwwerkjes, vrachtwagens, containers, roestige autowrakken en afgeschreven huisraad. Maar meer nog dan getuigen van een genius loci onthullen ze de veranderende houding van de kunstenaar tot zijn motief én zijn medium. Lijkt Brohm in zijn vroege beelden nog rotsvast te geloven in de veelbezongen doorzichtigheid van de fotografie, in de recente meent hij, net als vele vakbroeders, steeds regelmatiger zijn toevlucht te moeten nemen tot allerhande kunstgrepen. Hij zoomt in op een schilderachtige berg glassplinters of op de arabesken van een okergeel tapijt, en opent schilderachtige doorkijkjes in verveloze straatjes. Ook krijgen mist en sneeuw vrij spel. Aan dramatiek mogen de beelden erdoor winnen, aan zeggingskracht boeten ze in. Juist in het ongearticuleerde en het niet-anekdotische weet Brohm zijn verhaal het best te vertellen.
• Areal (der Zeit) van Joachim Brohm nog tot 14 februari in Huis a/d Werf, Boorstraat 107 in 3513 SE Utrecht (030/231.53.55).
