Middelheim en Muhka
Na Antwerpen 93 en de uitbreiding van de collectie met Nieuwe beelden door Bart Cassiman kan men in het tentoonstellingsprogramma van het Middelheim grofweg drie assen herkennen: klassiekers (Cragg, Fabro en Caro), bijna-klassiekers (Bijl, Kirkeby, Visch) en jong volk (Delvoye, De Bruycker). Men kan al eens de keuze betwisten, de wijze waarop de programmatie in relatie tot het beeldenpark gekoppeld wordt aan catalogi en aanwinsten, verdient vermelding. Werk van Bijl, Fabro, Weiner, Visch, Delvoye, François, Van Caeckenbergh en Cragg werd verworven naast bruiklenen uit de collectie van de voormalige Wide White Space Gallery. De actuele presentatie van een aanwinstencatalogus met tentoonstelling biedt verantwoordelijke Menno Meewis tevens de gelegenheid de toekomst toe te lichten. Het uitstel van de verbouwing van het Antwerpse Vleeshuis doet het Middelheim een plaatsje opschuiven op de lijst van culturele prioriteiten van de stad Antwerpen. Het Middelheim mag uitbreiden tot aan het academisch ziekenhuis en reserveert deze zone voor tijdelijke tentoonstellingen. Architect Stéphane Beel reorganiseert de orangerie en de stallingen tot een geheel met onthaal, bookshop, cafetaria en documentatiecentrum. Overigens omvatten de bouwplannen een sinds lang gewenste werkplaats, reserve en tentoonstellingspaviljoenen, deze laatste wellicht “drie in aantal en op rails verplaatsbaar”. Naar verwacht wordt het geheel na het jaar 2000 opgeleverd, “een goed tijdstip om een geheel herziene collectiecatalogus samen te stellen”, voorwaar een fikse ontwikkeling in Middelheim.
Ten onrechte mokte Flor Bex reeds dat dit tijdschrift het Muhka onheus bejegent. Presentaties van Meister, Bijl, Tzaig, Janssens en Schaerf werden gesmaakt. Wat met de op de benedenverdieping van het Muhka getoonde bruiklenen en recente aankopen? Ondanks het letterlijke Duchampcitaat (Broyeuse de chocolat) tekent het magnetisch aangedreven perpetuum mobile Grote plumbit van Panamarenko voor een solide aanwezigheid. De combinatie met zijn fijnzinnige schaalmodellen in vitrinekasten schenkt de kijker een breed overzicht van zijn experimenten. Panamarenko’s beste uitvindingen dragen mechanismen en verhalen beeldend in zich. Geen knoei- en knutselwerk met machientjes en scenario’s zoals op de gehele eerste verdieping van het Muhka door Michel Huisman wordt gedemonstreerd. Zijn bricolages verflauwen na een paar kamers tot sentimentele anekdotiek. Uit de collectie recente aanwinsten vermelden we een uitdeinend keienveld van Ann Veronica Janssens, een paar schilderijen van Patrick Vanden Eynde in gezelschap van Luc Tuymans, tenslotte op de bovenverdiepingen een Fragment uit Zelfportret als gebouw van Mark Manders en een werk van Tony Oursler, dat momenteel gerestaureerd wordt. Ter informatie: na het ingediende ontslag van een vorige adviescommissie (onenigheid over inmenging door de bestuurstop), worden aankopen in het Muhka gerealiseerd op voorstel van de curatoren en door de raad van bestuur bekrachtigd.
• Nieuwe aanwinsten van Michel François, Patrick Van Caeckenbergh en Wim Delvoye loopt van 29 maart tot 17 mei in Middelheim, Openluchtmuseum voor Beeldhouwkunst, Middelheimlaan 61, 2020 Antwerpen (03/827.15.34). De verzameling en De tuin, de nacht en het afscheid van Michel Huisman nog tot 29 maart in het Muhka, Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen (03/238.59.60).
