Guillaume Bijl
Bijls ensceneringen van de hedendaagse cultuur worden venijniger, grotesker en troostelozer. Steeds meer richt hij zich op de cultuurindustrie en haar pogingen om de cultuurconsument te vermaken en tegelijkertijd een glimp van geschiedenis en betekenis te geven, of te simuleren. Na onder meer in Londen een expositie van Five Historical Chairs en in Graz Acht Historische Lederhosen te hebben gepresenteerd, transformeerde Bijl nu in Almere een ruimte van De Paviljoens in het museum Souvenirs of the 20th Century. Dit museum bevat maar liefst vijfenveertig ‘historische objecten’, waaronder de fauteuils van Churchill en Freud en de Lederhose van Konrad Lorenz. Een en ander vindt plaats in het kader van de reeks De vier jaargetijden van De Paviljoens, waarin Bijl nu dus de herfst voor zijn rekening neemt. Bijl is het duidelijk niet om vallende blaadjes te doen, maar om het postmoderne herfsttij van de 20ste eeuw. In het roodgesausde interieur van zijn museum, waarin geen enkel straaltje daglicht doordringt, worden de meest uiteenlopende ‘historische objecten’ compatibel. Enige vereiste is dat de persoon waaraan ze worden gerelateerd beroemd is, liefst internationaal. Recentelijk construeerde Bijl een fake-Wunderkammer uit de 16de eeuw; zijn installatie in Almere is een groteske Wunderkammer van de 20ste eeuw, die haar voorlopers uit vroegere tijden doet verbleken. Soms is de indeling nog enigszins ‘logisch’: het telefoontoestel van Stalin staat in een vitrine met onder meer de theemuts van Mao. In een aan beroemde glamourvrouwen gewijde vitrine treft men onder meer een BH van Madonna, lipstick van Marilyn Monroe en een gymschoen van Lady Di aan. Combinaties als die van de Bijbel van Martin Luther King, de kwast van Picasso, de vulpen van Walt Disney en de bril van Ghandi geven echter aan wat eigenlijk het enige criterium is: roem, losgekoppeld van elke concrete verdienste. Het resultaat is in een wereld, waarin de beeltenis van Ghandi wordt gebruikt in reclames voor computers, maar al te herkenbaar: niets heeft meer waarde en betekenis. De surrealistische ontmoeting van een naaimachine en een paraplu op een operatietafel wordt hier de ontmoeting van de typemachine van Agatha Christie en een outfit van Eva Braun.
• Nog tot 31 december in ACHK-De Paviljoens, Odeonstraat 3-5, 1325 AL Almere (036/545.04.00).
