Thomas Struth
Een centrale rol in het oeuvre van Thomas Struth, aan wie het Stedelijk Museum vanaf 26 september een overzichtstentoonstelling wijdt, wordt ingenomen door zijn kleurenfoto’s van kerkinterieurs en museumzalen. Hier komt samen wat elders in zijn werk vaak gescheiden is: mensen en plekken. Het is waar dat in deze werken Struths blik op zijn personages ironischer en sociologischer is dan in zijn andere werk; de aandacht gaat echter niet alleen uit naar details die iets ‘verraden’ over de achtergrond van de betreffende cultuurtoeristen in San Zaccaria in Venetië of in het Art Institute of Chicago, maar vooral ook naar de relaties tussen deze mensen en de kunst die hen omringt. In de kerk worden zij als getuigen opgenomen in de heiligenlevens die hen omringen; in het Art Institute of Chicago lijkt de vrouw met buggy op één plan te staan met de passanten in Caillebottes schilderij. Struths Amerikaanse en Europese straatgezichten zijn vaak uitgestorven: de in zwart-wit vastgelegde gebouwen strijden om aandacht met de leegte tussen die gebouwen. Struths Aziatische stadsgezichten zijn daarentegen in kleur en druk bevolkt: terwijl hij Westerse steden consequent als contemporaine versies van Pompeï fotografeert, bruist in het Verre Oosten het leven. Sommige Japanse foto’s zijn echter eveneens zonder mensen: tot de mooiste behoort die van een uitgestorven kerkhof, waarop de torenachtige grijze grafstenen op de voorgrond een echo in de vorm van stedelijke bebouwing op de achtergrond krijgen. Struths portret- en groepsfoto’s zijn net als de straatgezichten secuur en gedetailleerd, zonder afstandelijk te zijn. Zijn foto’s zijn analytisch, maar zij reduceren het geziene niet tot rigide structuren, zoals vaak bij zijn collega Andreas Gursky het geval is; veeleer is niet duidelijk waar de grens tussen orde en chaos ligt, wat wezenlijk is en wat toevallig.
• De retrospectieve van Thomas Struth loopt van 26 september tot 22 november in het Stedelijk Museum, Paulus Potterstraat 13, 1071 CX Amsterdam. (020/573.27.37)
