Veronica’s Revenge
Veronica (eigenlijk letterlijk: het ‘ware’ beeld) geldt sinds fotoheugnis als beschermheilige van het medium. Omdat het zweetdoek waarmee ze onderweg naar de Calvarieberg even Christus’ Passie trachtte te verlichten, haar naar verluidt prompt zijn portret opleverde. Deze nogal belegen metafoor voor het fotografische proces en voor de daarin ingebakken verhouding tot de ‘waarheid’ en de ‘werkelijkheid’ wordt nog maar eens aangesneden als uitgangspunt en legitimering voor een reizende tentoonstelling, met bijbehorend Scalo-boek, van een privécollectie hedendaagse fotografie: The Lambert Art Collection, die naar verluidt de grootste ter wereld is. Weliswaar gaat het hier om de revenge van Veronica, een wraakneming die neerkomt op het feit dat hedendaagse kunstenaars – vanaf pakweg de concept art – onder meer de waarheidsaanspraken van de klassieke fotografie onderuit hebben gehaald. Het zij zo. Maar meer nog lijkt Veronica’s Revenge gewoon een catchy titel voor een soort promocampagne van een (imposante) investering. Het borrelt al op in de inleidende situering van editor Elizabeth Janus. Het was de bedoeling, schrijft ze, om een aantal perspectieven op de actuele fotografie aan te reiken en veel van de ideeën die in de diverse essays aan bod komen, gaan terug op de teksten van John Berger, Roland Barthes, Susan Sontag, Douglas Crimp, enzovoort. Maar, zo voegt ze er meteen aan toe, het werkelijke vertrekpunt van dit boek is de reflectie op een specifiek ensemble van meer dan 300 fotografische werken van Amerikaanse en Europese kunstenaars: de verzameling samengekocht door Marion Lambert. En ja, die collectie is – zeker hier en nu – natuurlijk overdonderend om te zien. En evengoed worden er in de essays in dit boek wel een paar zinnige ideeën ontwikkeld, die soms zelfs de eerder aangehaalde boegbeelden achter zich laten. Maar als geheel mist deze publicatie uiteindelijk elke zinnige samenhang of verbindende thesis, net zoals ook de collectie zelf zo goed als geen ander bindmiddel heeft dan de goedgeïnformeerde passie van de gefortuneerde vrouw die ervoor heeft betaald. Het is een (zoveelste) mogelijke collectie van hedendaagse fotografie, en daar voegt dit boek weinig aan toe.
• Veronica’s Revenge. Contemporary Perspectives on Photography. The Lambert Art Collection bevat naast 130 reproducties essays van onder meer Jeff Wall, Laura Cottingham, Andy Grundberg, Holger Liebs, Marina Warner, Hripsimé Visser en Neville Wakefield. Scalo, Zürich, 1998. Een tentoonstelling van deze collectie loopt nog tot 13 december in het Stedelijk Museum Het Domein, Kapittelstraat 6, 6131 ER Sittard (046/451.34.60).
