Koen Sels

Je schrijft aan De Witte Raaf dat je ziek bent. Je herleest de tekst die je voor Jakob schreef en die jou ook voor dit nummer geschikt leek, maar nu twijfel je, en de lezer zal die andere tekst ook elders kunnen lezen, dus moet je toch maar iets anders schrijven. Maar je moet ook recupereren en liggen, je wil wat lezen, je zou wat moeten schrijven, nu je ziek bent en niet moet werken, wat schrijven voor ‘jezelf’, bedoel je. Je hebt het leeslint tussen pagina’s 146 en 147 van Moby-Dick gestoken en het boek bovenop pagina 26 van Kapitaal in de 21ste eeuw gelegd, om te onthouden waar je was, maar nu ziet het er belachelijk uit, en eigenlijk ziet je hele bibliotheek met al die ruggen met auteursnamen en titels er de laatste tijd vaak belachelijk uit. Vanuit het leven, bedoel je, dat arbeid is. Zou leven dan datgene moeten zijn wat geen arbeid is? De arbeid waaraan je niet verbonden bent door een contract? Wel door het leven zelf dan? Er zijn mensen die door auteurs gelegitimeerd moeten worden. Maar je wil geen autoriteit die zich moet uitdrukken en die om ruimte vraagt… Papa, wil je lezen? Koenie, kun je even? Wij zijn bezig met een tentoonstelling… Je bent onderwezen in een esthetiek van stilte, ballingschap en list. Een concrete praktijk, achter gesloten deuren. Je wordt gestoord. In de mate waarin je onthecht bent of verdeeld wordt. Zoals Reynolds Woodcock (gespeeld door Daniel Day-Lewis) zegt in Phantom Thread: ‘The tea is going out, the interruption is staying right here with me.’ Wil jij dan nog de ander storen, vele pagina’s lang? Want wij worden allemaal gestoord. Je kunt het recht niet opeisen om met rust gelaten te worden. Was dat recht namelijk geen voorrecht? Nu ben je online. Je wil nog steeds je eigen stem horen, welke die ook mag zijn. Je bedoelt het lawaai dat je alleen in stilte kunt horen, de concentratie die vorm geeft aan een lichaam. Je wil soms voor een tijdje misschien een moment van zijn ontwaren, een punt, een lijn: geen derde, vierde, vijfde golf, geen gemiddelden, maar toch een figuur, een beetje tijd, wat continuïteit. Inkopen, eten, links kijken, rechts kijken. Hoe marcheert dit? Het individu is geen eenheid, maar een gemeenschap is ook niet zomaar een verband, geen verband van individuen. Een relatie: relatiebreuken. Verzenden. Onze vermogens om te affecteren en om geaffecteerd te worden noemen we affecten. Zijn we dan wat ons is aangedaan en wat wij elkaar aandoen? Of moet ik dit eindeloos veel kleiner denken? Uitstelgedrag, trauma van de middelmaat. Middenklasse, spanning, zenuwpijnen. Het geweld dat je uitstelt is gelijk aan de ‘terreur van de vrede’ (maar zet je Deleuze & Guattari niet maar beter weer in de kast?). Voor nu is schrijven helaas klagen: het is te veel voor jou, want jij bent Koenie maar, en dit zijn je krachten en je klachten maar, of is het soms niet ook de kosmos die middels jou tot stress, schaamte en uitstelgedrag in staat is? Zo vouw je alles plat, zo leer je anders gestoord te zijn. Er zijn andere zorgen.

• Koen Sels (1982) is schrijver en secretaris van de probatiecommissie bij het justitiehuis van Turnhout. Hij publiceerde twee boeken en heel wat teksten over kunst en voor kunstenaars. Sinds 2020 werkt hij (onderbroken) aan een boek over leven, werk en werkleven, onder de werktitel Een dag in België.