width and height should be displayed here dynamically

La Consolation & Trattenendosi

Sinds enkele jaren voert de Commissie Beeldende Kunst van de Vlaamse Gemeenschap een andere koers in haar aankopen actuele kunst. Na een jarenlange praktijk van ‘breed’ aankopen – van ieder wat – opteert ze nu voor een driesporenbeleid. Vooreerst ambieert ze vermeende lacunes in de Vlaamse collecties naoorlogse kunst in te vullen. Zo werd de Verzameling Vlaanderen sindsdien aangevuld met een kern werken van Panamarenko (Feltra, 1966 en Meikever, 1975), een groep tekeningen van Dan Van Severen, schilderijen uit de jaren ’90 van Raoul De Keyser, Brieven aan Roger (1977) van Jef Geys. Het tweede spoor betreft de aankoop van actuele werken van established kunstenaars. Grote installaties van Guillaume Bijl (TV Quizdecor, 1993 en 235 belangrijke en minder belangrijke foto’s…, 1986-’95), of een aantal foto’s van Dirk Braeckman, een ensemble tekeningen en schilderijen van Luc Tuymans. Tenslotte wordt ook ‘jong’ aangekocht, met werken van Patrick Vanden Eynde, Honoré ∂’O of Jan Van Imschoot. Al deze werken vinden hun weg naar de Vlaamse musea – die publieke plaatsen die geacht worden de discussie over beeldende kunst te voeren. De virtuele Verzameling Vlaanderen nieuwe stijl kreeg de afgelopen tijd – met de steun van diezelfde overheid – de gelegenheid om zich te tonen. In 1997 in het Centrum voor Beeldende Kunsten te Hasselt, onlangs in Le Magasin in Grenoble en nu in Venetië.

Voor Yves Aupetitallot van Le Magasin is België geen onbekende. Tevoren organiseerde hij in Saint-Etienne al een retrospectieve over de documentaires van Jef Cornelis, verzorgde hij voor Antwerpen ’93 een historisch luik over de kunstsituatie in Antwerpen van 1958 tot 1968 en stond hij in voor de Wide White Space-retrospectieve in Brussel. Als leidmotief van de tentoonstelling die hij in Grenoble maakte, fungeerden kleine werkjes van Ensor, Henri De Braekeleer en Edgar Tytgat. Het getuigde van een opmerkelijke zin voor intieme, bescheiden huiselijkheid van een bijna verstikkende soort. Doorheen de tentoonstelling stak dit thema in verschillende varianten de kop op; het gepruts van Panamarenko, de corrigerende toetsen van Raoul De Keyser, interieurs van Dirk Braeckman, introverte beelden van Thierry De Cordier, een stekelige denker van Jan Fabre, een verstard dorp bij Luc Tuymans enzovoort. In de bijhorende publicatie verscheen de tekst Vanwege Vlaanderen van Bart Verschaffel en Rudi Laermans. Hierin wordt summier de culturele positie van de kunstenaar in België toegelicht, inclusief een sfeerbeeld van het naoorlogse intellectuele klimaat. Verschaffel en Laermans schetsen Vlaanderens isolement met hier en daar een aandoenlijk en voorwaardelijk lichtpuntje, waar beeldende kunst ‘aansluiting met de wereld’ vindt. Een intelligente tekst die tevens oog heeft voor de verantwoordelijkheid van de Commissie Beeldende Kunst en de betrokken kunstinfrastructuur bij de verdere omgang met de Verzameling Vlaanderen. Het feit dat kunst nu eenmaal een onbetwistbare internationale agenda heeft – ‘kunst van hier’ wordt in het buitenland steeds gesmaakt – zal niet kunnen verhullen dat het gros van de geëxporteerde kunstenaars dit internationale publiek niet blijft boeien. Wat gaan we dan met hun werk doen, over tien jaar? Samen met de tentoonstellingstitel La consolation schopt deze tekst elk kunstexporterend land een geweten.

Daarmee vergeleken is de tentoonstelling Trattenendosi (Zich ophouden bij…) in een door de Vlaamse overheid gehuurde lokatie tijdens de biënnale van Venetië een afknapper. Tentoonstelling en publicatie zijn niet meer dan een onsamenhangende presentatie van aankopen en speciaal voor de gelegenheid gemaakt nieuw werk van Ricardo Brey, Sven ‘t Jolle, Anne-Mie Van Kerckhoven, Francky DC en Philippe Van Snick. De gedachte als zou de ‘internationale uitstraling’ van Jan Hoet voldoende aantrekkingskracht opleveren, lijkt me een povere omkadering voor het artistieke werk. Heeft men zich trouwens al de vraag gesteld wat een nietsvermoedende bezoeker hierbij opsteekt?

 

• La consolation werd uitgegeven door Magasin, centre national d’art contemporain, Cours Berriat 155, 38000 Grenoble (04.76.21.95.84). ISBN 2-906732-80-X De tentoonstelling Trattenendosi met werk van Guillaume Bijl, Berlinde De Bruyckere, Jan Van Imschoot en anderen loopt nog tot 3 oktober in de oude graanschuren van Zitelle in Venetië. De tentoonstelling werd georganiseerd op initiatief van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de publicatie draagt het ISBN 90-75679-04-1