width and height should be displayed here dynamically

Berend Strik

De basis voor mijn boek Deciphering The Artist’s Mind uit 2021 ontstond zo’n twaalf jaar geleden in New York. Ik bezocht de voormalige studio van Marcel Duchamp. Ik wilde dit doen nadat ik eerder de gelegenheid had gekregen om mijn favoriete werk uit de collectie van het Stedelijk Museum Amsterdam, no. XX de vingt boîtes-en-valise XX/XX (1949) in het depot te bestuderen. Daar zag ik dat de koffer ook bewerkte, ingekleurde zwart-witfoto’s van zijn schilderijen bevatte. Die waren niet door Duchamp ingeschilderd, maar door specialisten. Ook de inrichting van de koffer was het werk van een specialist, de architect Frederick Kiesler. Deze personen werden nergens vernoemd. Bij navraag hoe dit werk in het Stedelijk terecht was gekomen, bleek er een briefwisseling tussen de toenmalige directeur Sandberg en Duchamp te bestaan. De gezwollen Franse taal van Duchamp moet indruk gemaakt hebben. De brieven van Sandberg doen vermoeden dat hij niet goed begreep wat de betekenis van de koffer was. In bronnen kwam ik ook foto’s tegen van Duchamp die zijn studio gebruikt om zijn sculpturen/objecten te bestuderen. Of zoals hij zelf zegt: ‘erbij te mijmeren’. Inmiddels is de studio veranderd in een kantoor en is er van de vroegere ruimte niets meer te herkennen.

Ik zag een parallel tussen Duchamps bewerkte fotografie en mijn eigen werk. Vervolgens bezocht ik kunstenaars als Jan Dibbets, Ger van Elk, John Baldessari, Martha Rosler, Mickalene Thomas en vele anderen, die vergelijkbare uitgangspunten hadden en de fotografie als basis gebruikten. Kunst kan wel vernieuwend zijn, maar staat tegelijkertijd ook op de schouders van eerder gemaakte kunst. Ieder kunstwerk heeft een relatie met een ander kunstwerk. Zo heeft iedere kunstenaar een relatie met andere kunstenaars. Om dit proces te onderzoeken en beschrijven, vroeg ik Marja Bloem, senior curator van het Stedelijk Museum en directeur van de Stichting Egress Foundation, begeleidende teksten te schrijven. Dit resulteerde in 75 teksten bij 75 studiobezoeken. Door het voortdurend heen en weer bewegen van teksten en nieuwe studiobezoeken, werd het een proces van woord naar woord, en van woord naar studio en vice versa. Het leek een nooit eindigend proces. Voor het omzetten van het materiaal naar een boek was weer samenwerking met specialisten nodig. Pas daarna kon Irma Boom een boekontwerp realiseren.

Duchamp, Irma Boom en ik voeren de regie, de interactie met derden leidde tot de realisatie. Vanaf dag één van mijn beroepspraktijk heb ik voor de uitvoering van mijn ideeën, kennis en vaardigheden gebruikgemaakt van derden. Eindverantwoordelijkheid ligt altijd bij mij. Door schade en schande heb ik dat moeten leren.

 

Berend Strik (1960) studeerde aan de Rijksakademie voor Beeldende Kunsten (Amsterdam). Zijn werk is opgenomen in tal van (bedrijfs)collecties en musea, waaronder Stedelijk Museum Amsterdam en Museum Boijmans Van Beuningen (Rotterdam). Hij wordt vertegenwoordigd door galerie Fons Welters en Jack Tilton Gallery.