Kelly Hendriks
Ik ben zelfstandig architect geworden, niet zozeer omdat ik eigen projecten wou realiseren, maar omdat ik op zoek wou gaan naar een ander proces om architectuur te maken. Dat leek me boeiender, en het was de drijfveer om een bureau te beginnen in 2009, samen met Bruno Despierre. Ik heb voor Christian Kieckens gewerkt, voor 51N4E, en ook een korte periode bij OMA in New York. Dat waren verschillende ervaringen en uiteenlopende vormen van samenwerken. Met B-ILD wil ik auteur proberen zijn van een proces, eerder dan van een architectonisch object als eindresultaat. Die klassiekere vorm van auteurschap kan en wil ik niet claimen.
Dat werd mij al duidelijk tijdens mijn opleiding aan Sint-Lucas in Gent, waar ik de opvattingen te eng vond, te veel op individueel auteurschap gericht. Ik heb daarom ook elders gestudeerd: in Barcelona, in Tokio, in Fukuoka, maar ook aan de Technische Universiteit Eindhoven. Ik wou zoveel mogelijk leren kennen, en die jaren beschouw ik als een solotraject waarin ik me bewust ben geworden van de complexiteit van architectuur en van het belang van het proces. Een gebouw is meer dan een pennentrek of een schets. Ik ontwerp bijna nooit – ik ben de hele tijd bezig met het garanderen en optimaliseren van een proces.
Het zijn de medewerkers van B-ILD die het werk doen. Bruno is de office manager, en ik superviseer alle projecten. Dat is een betere structuur dan in de beginjaren, toen we allebei een identieke rol probeerden op te nemen, en er soms onduidelijkheid en verwarring ontstond, ook bij onze werknemers. Er is een persoonlijke visie op ontwerp en architectuur, maar dat gedeelte van een project wordt beperkt gehouden. Er moet voldoende tijd en ruimte overblijven om anderen bij de totstandkoming te betrekken, zoals de bouwheer, de gebruikers, de ingenieurs en de onderaannemers, maar ook de architecten waarmee we samenwerken. De financiële haalbaarheid staat voorop, maar mag kwaliteit niet belemmeren. Daarom zijn er regels. We maken geen details, en we beperken ons tot basisaansluitingen. Per project introduceren we niet meer dan één nieuw materiaal of één bouwtechniek waar we nog niet eerder mee gewerkt hebben. Er ontstaat dan voldoende tijd om dat nieuwe aspect uitgebreid te onderzoeken. Rationaliteit, helderheid, economische aspecten en vormen van symmetrie staan voorop, gewoon om zeker te zijn dat het gebouw te realiseren valt, ook zonder dat je een beroep moet doen op virtuoos vakmanschap. Dat is de realiteit waarbinnen ik wil werken, en de medewerkers weten dat. Het is daarom ook, denk ik, dat het werk coherent en herkenbaar blijft.
Door voortdurend met zoveel mensen samen te werken en te overleggen, heb ik soms het gevoel te weinig met mezelf bezig te zijn – met mijn eigen vorming en ontwikkeling. Daarom ga ik toch op zoek naar manieren om buiten het bureau te stappen. Ik heb recent besloten om op vrijdag les te geven aan de UHasselt. Door studenten basisbeginselen bij te proberen brengen, ga je je automatisch veel kritischer opstellen – je vertelt niet zomaar wat aan je studenten. Onderwijs is dus een manier om scherp te blijven, door één dag per week persoonlijk en alleen bezig te zijn.
• Kelly Hendriks (1981) is architect en stedenbouwkundige. Ze leidt het Brusselse bureau B-ILD, dat in 2019 werd onderscheiden met de prijs Jo Crepain in de categorie ‘Beloftevol Architectuurbureau’. De voorbije jaren realiseerde B-ILD onder meer een multifunctioneel gebouw voor de gemeente Herent, een schoolgebouw in Tienen, een skatepark in Blankenberge en een huis voor twaalf kinderen in Linter voor de vzw Levenslust.
