The Vincent
En plots is hij er: The Vincent, een tweejaarlijks toegekende prijs voor Europese kunstenaars. Hij is ingesteld ter herinnering van galeriste Monique Zajfen van Gallery 121 in Antwerpen, en dat op initiatief van de Broere Charitable Foundation, opgericht door wijlen Jacobus en Bastiaan Broere, reders en oliehandelelaars uit Dordrecht. Dit vriendelijk gebaar met een prijs ter waarde van 50.000 Euro kan op de steun rekenen van het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Of hoe een klein Nederlands museum zich in Europa wil profileren.
Om de publieke spanning wat op te drijven selecteerden juryleden Barbara Vanderlinden (Roomade, Brussel) en Vicente Todoli (Serralves Museum, Porto) voor deze eerste editie zes kunstenaars: Eija-Liisa Ahtila, Miroslaw Balka, Oladélé Ajiboyé Bamgboyé, Carsten Höller, Pedro Cabrita Reis en Luc Tuymans. De jury onder leiding van Nicolas Serota (Tate Gallery, London, ook bekend van…The Turner Prize!), met naast hem nog Jacqueline Burckhardt en Luciano Fabro, zal op 12 september de gelukkige hebben aangewezen. De werken van deze zes zijn sinds 10 juni te zien in het museum
Normaal leidt dit soort evenementen – in het beste geval – tot interessante deelpresentaties, temeer omdat het organiserende museum geen medezeggenschap heeft over de keuze van kunstenaars en het getoonde werk. Deze prijskamp is echter uitgedraaid op een verrassend gevarieerde omgang met de museale ruimte. Höller opent de reeks met de presentatie van Giant Psycho Tank, een afgesloten zwembad met kleedhok in miniatuur, waar je in een waterplasje met hoog zoutgehalte kan dobberen. Een wat potsierlijke uitnodiging tot museumvreemde activiteiten in het museum. Maar deze container wil zich ook aan haar artistieke omgeving onttrekken. Lichtjes verheven van de vloer en vervaardigd van gezandstraalde polycarbonaatwanden, heeft de constructie in deze eerste grote zaal zich vermomd als een soort tijdelijke dienstverlening. Musea hebben toch al bars, toiletten, vestiaires, infodesks… Pedro Cabrita Reis heeft zijn ingreep – getiteld To ascertain something – letterlijk in het museumgebouw gesculpteerd. De Portugees verwijderde twee monumentale deurkozijnen uit de museumwand om ze wat verder tegen de wand te ploffen; we leren dat de behandelde wand een gipsplaten constructie is. Daarnaast metselde hij met echte bakstenen drie plafondhoge aanzetten, als wilde hij de vorm van zaal eventjes in herinnering brengen. Miroslaw Balka toont in het tweede luik van zijn presentatie een werk dat we kunnen lezen als de trapsgewijze miniaturizering van een zaaltje. Een discrete installatie vindt in dezelfde ruimte haar echo in een model ter grootte van een opengeklapte verhuisdoos. Zijn buur Luc Tuymans valt op door een klassiek gebruik van de museumruimte. De schilderijen worden er op ooghoogte geapprecieerd. Cineast Eija-Liisa Ahtila tenslotte demonstreert de mogelijkheden van de black box. Waar in een eerste werk de bezoeker alleen maar toeschouwer is – tussen drie projectieschermen – kan hij in de voortreffelijke multimedia-installatie Anne, Aki & God kiezen tussen verschillende ‘rollen’. Hij kan gewoon kijken, zich informeren over het scenario, mee oordelen over sollicitaties voor een filmrol, deelachtig zijn aan de vertolking, of tenslotte als zaalopzichter in een zetel wegzakken.
• The Vincent met werk van Eija-Liisa Ahtila, Miroslaw Balka, Oladélé Ajiboyé Bamgboyé, Carsten Höller, Pedro Cabrita Reis en Luc Tuymans nog tot 24 september te zien in het Bonnefantenmuseum, Avenue Céramique 250 in 6201 BS Maastricht (043/329.01.90).
